سنتی که باید میان بزرگ‌ترها رایج شود

…عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ مُصْعَبٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: سَمِعْتُ أَبِی یُحَدِّثُ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ ع قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:

«خَمْسٌ لَا أَدَعُهُنَّ حَتَّى الْمَمَاتِ الْأَکْلُ عَلَى الْحَضِیضِ مَعَ الْعَبِیدِ وَ رُکُوبِیَ الْحِمَارَ مُؤْکَفاً وَ حَلَبَ الْعَنْزِ بِیَدِی وَ لُبْسُ الصُّوفِ وَ التَّسْلِیمُ عَلَى الصِّبْیَانِ لِتَکُونَ سُنَّةً مِنْ بَعْدِی.»

 الخصال، ج‏۱، ص۲۷۱

از امام صادق، از پدرشان، از پدرانشان، از رسول خدا (صلوات‌الله‌علیهم) نقل شده است:

«پنج کار را تا زمان مرگم ترک نمی‌کنم؛ تا بعد از من سنت شوند:

(۱) غذا خوردن روی زمین، کنار غلامان،

(۲) سوار شدن بر الاغ پالان‌شده،

(۳) دوشیدن شیر بز با دستم،

(۴) پوشیدن لباس پشمین

(۵) و (اول) سلام کردن به کودکان.»

پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ

ریشه لغوی «سنت» این است که شخصی از جایی که محل عبور و مرور نیست، عبور کند تا آن مسیر پاکوب شود و به‌مرور تبدیل به راهی شود و دیگران نیز از آن عبور کنند.

رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) عمداً این رفتار را تکرار می‌فرموده‌اند تا پیروانشان ببینند و از راهی که ایشان عبور کرده‌اند عبور کنند و بعد از ایشان، به سنتی که بنا نهاده‌اند، عمل نمایند.

در یک نگاه کلی، همه‌ی این پنج کار، مصادیقی از فروتنی و تواضع بزرگان است، اما با یک نگاه جزءنگر نیز می‌توان به تک‌تک این گزاره‌ها نگریست و درباره‌شان تأمل کرد.

مورد بحث ما در این مطلب، پنجمین کاری است که پیامبر خواسته‌اند پیروانشان به آن عمل کنند؛ «سلام کردن به کودکان».

سلام کردن به کودکان، آن هم از سوی بزرگان، علاوه بر این‌که موجب می‌شود محبت آن بزرگ‌تر در دل کودک جای گیرد و مقدمه حرف‌شنوی و الگوپذیری از او را فراهم شود، شخصیت کودک را نیز تقویت می‌کند.

پیش‌تر در مطلبی با عنوان «چگونه فرزندانمان را در برابر آلودگی‌ها مصون سازیم؟» احادیثی در مورد فوائد احساس کرامت نفس در کودکان، از جمله «مصونیت‌بخشی در برابر زشتی‌ها، پلیدی‌ها و هوس‌ها» ذکر شد.

حال بیاندیشیم که ما به عنوان یک مسلمان، تا چه اندازه به این سنت پای‌بندیم؟ آیا وقتی در کوچه و خیابان عبور می‌کنیم یا وقتی با بچه‌های اقوام و آشنایان یا حتی فرزندان خودمان روبه‌رو می‌شویم، در سلام کردن از آن‌ها پیشی می‌گیریم؟ آیا تحویلشان می‌گیریم؟